ŞİRKETLER HUKUKU ( HALA YAZILIYOR)

ŞİRKETLER HUKUKU

1-      Adi şirketler                                                                    Türk borçlar kanununda düzenlenmiştir

2-      Kollektif şirket

3-      Adi  komandit şirket

4-      Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket          TÜRK TİCARET KANUNUNDA

5-      Anonim şirket                                                                         DÜZENLENMİŞTİR

6-      Limited şirket

7-      Kooperatifler (koop. Kanundan düzenlenmiştir)

Türk hukukunda şirketler sınırlı sayıda sayılmıştır. Yukarıda sayılanlar dışında başka şirket türü oluşturulması mümkün değildir. Anonim ve limited şirketlerde sınırlı sorumluluk geçerlidir ve o yüzden en çok bu iki şirketten kurulur.

Getirilen yeni düzenlemeyle anonim ve limited şirketler tek ortakla kurulabilir.

Şirketi dernek ve vakıflardan ayıran “kazanç paylaşmadır “ . kzanç elde etmeye yönelik faailette bulunduğu zaman elde edilen kazançlar mensuplar tarafından paylaştırılmaz.

Şirket; ktisadir bir işletme kumak amacıyla bir veya daha fazla kişinin emek ve sermayelerininbir araya getirilmesiyle oluşan yapıya denir.

ŞİRKETLERİN UNSURLAR

1-      Sözleme

2-      Kişi

3-      Sermaye                                                 TBK DA ŞİRKET KAVRAMI BU ŞEKİLDE TANIMLANMIŞTIR.

4-      Ortak amaç

5-      Aktif işbirliği

A-      SÖZLEŞME: bir şirket ilişkisinden söz edebilmek için ortaklar arasından sözleşmesel bir ilişkinin bulunması gerekmektedir. Tarafların irade ve amaçları karşılıklı değil aynı yöndedir. Şrket sözleşmesi adi şirketlerde sözlüolarak dahi yapılabilir. Geri kalan 6 şirket mutlaka yazılı yapılmalıdır.

Aş ve ltd ler tek kişiyle dahi kurulsalarda şirket sözleşmesi hazırlanıp tek ortak tarafından imzalanmalıdır.

B-      KİŞİ:

 - anonim şirket: tek kişiyle

- limited şirket:  tek kişiyle

- Adi şirket : en az iki kişiyle

- Kollektif şirket: en az iki kişiyle

- adi komantid şirket : en az iki kişiyle

- sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket : en az beş kişiyle

- kooperatiler: en az yedi kişiyle

Ortak olabilecek en üst sınır TTK,sadece LTD için düzenlemiştir. LTD ye en fazla 50 ortak olabilir. Şirketlere hem gerçek hemde tüzel kişiler ortak olabilirler

Ancak; kollektif şirket e komandit şirket  (komandite sınırsız ortak) ortakları tüzelkişi olamaz gerçek kişi olmak zorundadır.

C-      SERMAYE: bütün şirketlerin ortaklarına sermaye tahhütünde bulunma yükümlülüğü getirilmiştir. Sermaye taahhüdünde bulunmadan bir şirkete ortak olmak mümkün değildir. Nelerin şirkete sermaye olarakgetirilebileceği hem tbk da hem ttk da sayılmıştır.  Para, alacak, kıymetli evrak ve taşınırlar imtiyaz marka patent taşınmazlar ticari itibar mesleki bilgi şahsi emek vb sermaye olarak bir malın mülkiyet hakkı ya da kullanma hakkı da getirilebilir.

-          Şahsi emek , mesleki bilgi  ticari itibar AŞ ve LTD ve KOMANDİTER ortaklar sermaye olarak getiremezler.

D-      ORTAK AMAÇ: Amaç ekonomik kazanç elde etmektir. Kollektif ve adi komantid şirketler mutlaka ticari işletme işletmek amacıyla kurulurlar. Kooperatifde amaç üyelerin ekonomik menfaatlerinin korunmasıdır. Diğer şirketler için özel bir amaç aranmamıştır.

E-      AKTİF İŞ BİRLİĞİ: şahıs  şirketlerinde daha ağırıklı bir unsurdur. Anonim şirketlerde bu unsur oldukça zayıftır. Bu unsur ortakların rekabet yasağı ve denetim hakkının da temelini teşkil eder.

ŞİRKETLERİN SINIFLANDIRILMASI

1-      Tüzel kişiliğe sahip olup olmamasına göre şirketler.

Tüzel kişiliği olan                                                                       Tüzel kişiliği olmayan

-kollektif                                                                                        -ADİ ŞİRKETTİR.

-adi komandit                                                       (alacaklılar doğrudan doğruya ortaklara gidebilir)

-SPBKŞ                                                         

-AŞ

-LTD

-KOOP.

Tacir sıfatı ortakların değil şirketlerindir

Alacaklıların öncelikle şirkete başvurması

gerekir.

2-      Düzenlendikleri kanun açısından

-          Sadece adi şirketler borçlar kanununda düzenlenmiştir.

-          Sadece kooperatifler kooperatifler kanunda düzenlenmiştir.

KOLLEKTİF ŞİRKETLER

-          Şahıs şiretinin en tipik örneğidir.

-          Ancak ticari işletme işletmek amacıyla kurulabilir.

-          En az iki kişi tarafından kurulur.

-          Kurucuların gerçek kişi olması zorunludur.

-          Ortaklar üçüncü kişilere karşı SINIRSIZ SORUMLUDUR.

-          Ortaklar olmadıkları halde iflasa tabidirler.

KOMANTİD ŞİRKETLER

Adi komantid şirket                                                                                        sermayesi paylara B.K.Ş.

-Yapı olarak kollektif şirketlere benzer                                                          - anonim şirketlere benzer

-En az iki kişiyle kurulurlar.                                                                            – En az beş kişiyle kurulurlar

                                           HEM KOMANDİTER(SINIRLI) HEM KOMANDİTE(SINIRSIZ)

                                                         SORUMLU ORTAK VARDIR VE

                                            TACİR OLMASALAR DAHİ İFLASLARI İSTENEBİLİR.

ANONİM ŞİRKETLER

-          Sermaye şirketlerinin en tipik örneğidir.

-          Tüzel kişiliğe sahip ve ortaklar SINIRLI SORUMLUDUR.

-          Tek ortak olarak kullanılmaları mümkündür.

-          En önemli özelliği sermayesi paylara bölünmüştür.

LİMİTED ŞİRKETLER

-          Sermaye şirketlerindendir.

-          Anonim şirketlerden farkı banka sigorta gibi konularda faaliyet göstermeleri yasaklanmıştır.

-          Tek ortaklı olarak kurulmaları mümkündür.

3-      ŞAHIS VE SERMAYE UNSURLARININ AĞIRLIĞI AÇISINDAN ŞİRKETLER

-ŞAHIS ŞİRKETLERİ : adi şirket, adi komandit şirket, kollektif şirket.

Şahıs şirketlerinin başlıca en önemlisi adi şirkettir. Bütün şirketlerde hem şahıs hem sermaye unsuru vardır. Şahıs şirketlerinde ortaklar sınırsız sorumludur. Bu yzden ortaklardan hepsi denetleme yapabilir, yönetici olabilir, temsilci olabilir. Paylarına bakılmaksızın hepsi aynı oy oranına sahiptir. Aksi kararlaştırılamaz.

Ortaklıktan çıkmak, çıkarılmak, yeni ortak almak kolay değildir. Oy birliğinin olması gerekir. adi şirkette bir ortağın çıkarılması için oy birliği gerekmekte ve ortak çıkarılmak istemeyip aksi yönde oy kullanırsa o ortak çıkarılamaz. Diğer ortaklar ancak hakimden şirketin feshini isteyebilir.

Kollektif şirketlerde bu uygulama yumuşatılmıştır. Çıkarılmak istenen ortağın dışındakilerin oy birliği yeterli görülmüştür.

Ortaklar aksi kararlaştırılmamış ise karı ve zararı eşit paylaşırlar.

Ortaklardan biri ölürse iflas ederse tasfiye payı haczedilirse şirket sona erer. şahıs şirketlerinde güven esastır. Ölüm halinde şirketin devam edeceği hükmü konulduysa şirket devam eder.

Tasfiye payı; tasfiye halinde ortağa düşen paydır. Sona eren şirket tasfiye haline geçer.

 Eğer ortak sınırsız sorumlu ise şirketle rekabet edemez. Sınırlı sorumlu ortaklar ise şirketle rekabet edebilir.

Adi komandit şirketlerde ise bir kısım ortaklar sınırlı bir kısım ortaklar sınırsız sorumludurlar. Sınırsız ortakların tamamı yöneticidir.

-          Sermaye Şirketleri

En  iyi örnek anonim şirkettir.

Sermaye şirketlerinde organsal yönetim geçerlidir. Organlar yönetir, denetler, temsil eder. Organda olmayan hiçbir ortak bunları yapamaz.  Yönetmek isteyen , yönetici organında denetlemek isteyen denetleme organında bulunmalıdır.

Sermaye, kişisel özelliklerden önce geldiği için kimin payı çoksa o daha çok oy hakkına sahiptir. Halka açık şirketlerde tersi de mümkündür.

Kar ve zarar eşit oranda değil pay oranında bölünür.

Ortaklardan birinin ölümü iflası tasfiye payının haczi şirketi sona erdirmez. Mirasçılarla devam edebilir. Kişisel özellikler önemli değildir.

Ortaklıktan çıkma çıkarılma yeni ortak alma şahıs şirketlerine göre daha kolaydır.

Ortaklar şirketle rekabet edebilir.  Anonim şirkette yöneticiler limited şirketlerde müdürler vs rekabet edemezler.

Sermaye olarak bilançoya geçirilebilecek şeyler getirilebilir.

4-      SERMAYE YAPILARINA GÖRE ŞİRKETLER

a-       Esas sermayeli/basit sermayeli şirketler

b-      Sabit sermayeli/değişir sermayeli şirketler

c-       Kayıtlı sermaye tercih etmeli/etmemelerine göre şirketler

a-       Esas sermayeli/basit sermayeli şirketler

Esas sermayeli şirketlerde sermayenin artırılması azaltılması yeni sözleşme gerekir. AŞ LTD VE KOOP.

Basit sermayeli şirketlerde ise ortaklar sınırsız sorumlu oldukları için alacakların korunması söz konusu değildir. Dİ ŞİRKET KOMANDİT ŞİRKET KOLLEKTİF ŞİRKET GİBİ.

b-      Sabit sermayeli/değişir sermayeli şirketler

Sabit sermayeli şirketlerde sermayenin değişmesi sözleşmenin değişmesini gerektirir. Koop. Dışındaki bütün şirketler böyledir. Koop. Açık kapı ilkesi geçerlidir.

Değişir sermayeli şirketlerde sözleşmenin kapsamına uyan herkesi kabul eder. Yapı Kooperatiflerindeki üye sayısı daire sayısını geçemez. İsteyen istediği zaman ortaklıktan çıkar. Ortaklıktan çıkan kişi parasını geri hemencecik alamaz.

c-       Kayıtlı sermayeli ve kayıtsız sermayeli

Kayıtlı sermayeyi saadece AŞ ler benimseyebilir. Esas sermayeli şirketler le kayıtlı sermayeli şirketler arasında ki fark esas sermayelide ancak genel kurul sermayeyi artırabilir. Bu da esas sermayenin değişikliğini getirir. Kayıtlı sermayelide ise sermayenin artırılma yetkisi yönetim kuruluna verilmiştir. Genel kurul yönetim kuruluna 1 liradan 5 liraya çıkarmaya yetkilisin der.

Kayıtlı Sermaye Sistemi

Başlangıç sermaye: ssteme geçildiğinde sahip olunan sermayedir. Asgari 100.000 lira olmalı (AŞlerde kural olarak 50.000 tl)

Çıkarılmış sermaye: yönetim kurulunun satışını yaptığı pay miktarıdır. Örn: 200.000

Tavan Kayıtlı sermaye: yönetim kurulunun yetki sınırının tavanıdır. Örn ; 500.000tl (sadece AŞiçin)

Yönetim kuruluna en fazla 5yıllık süre verilebilinir.

Halka açık olmayan AŞlerin kayıtlı sermaye sistemine geçişleri konusunda GümrkVticaret Bakn. YETKİLİDİR.

Halka açık AŞlerde sermaye piyasası kurulu yetkilidir.

5-      ORTAKLARIN SORUMLULUĞU AÇISINDAN ŞİRKETLER.

a-       Doğrudan dolaylı sorumluluk

Bu ayrım şirketlerin tüzel kişiliğinin olup olmamasıyla ilgilidir. Şirket borçlarından dolayı ortakların sorumluluğu söz konusudur. Tüzel kişiliği varsa şirketin borcundan dolayı öncelikli sorumlu şirket tüzel kişiliğidir. Borç öncelikle tüzel kişiliğin mal varlığından tahsil edilmelidir.

Şirketin tüzel kişiliği yoksa alacaklıyla ortaklar doğrudan doğruya muhatap olur.

Adi şirkette alacaklı istese bile ortakların dışında birinden borcunu isteyemez. Adi şirketin ortaklarından ayrı tüzel kişiliği yoktur. Dava ehliyeti yoktur. Adi şirket adına kambiyo senedi istenemez. İcra istenemez, lehtar olamaz, keşideci olamaz. Hukuk düzeninin tanıdığı bir tüzel kişilik yoktur. Doğrudan doğruya ortaklara başvurulur. Diğer ticaret şirketlerinin hepsinin tüzel kişiliği vardır.

Tüzel kişiliği bulunan şirkete gitmeden ortaklara gitmek mümkün değildir. AŞ ve LTDlerde alacaklı doğrudan ortağa başvuramaz. Ortak sınırlı sorumludur şirkete karşı sorumlu olur.

b-      Sınırlı ve Sınırsız sorumluluk

Komanditer ortaklar sınırlı sorumludur,istisnadır. Adi şirket şahıs şirketidir ortkların tamamı sınırsız sorumludur. Kolektif şirketlerde şahıs şirketidir ortakların tamamı sınırsız sorumludur.

Komandit şirkette komandite ortak sınırsız komanditer ortak sınırlı sorumludur.

Aş ve LTDlerde ortaklar sınırlı sorumludur isterlerse bile sınırsız sorumlu olamazla

Koop üyeleri sınırlı sorumludur isterlerse sınırsız sorumlu olabilirler.

Sınırlı sorumlulukta ortaklar  şirkete getirmeyi vadettiği sermaye ölçüsünde sorumludur. Alacaklı doğrudan doğruya dava açıp alacağını talp edemez. Sınırlı ortaklar her şeyi şirkete sermaye olarak getiremezler. Ancak bilanço edilebilir şeyleri getirebilirler. Emek, ticari itibar, mesleki bilgi, soyuttur ölçülemez getirilmesi mümkün değildir.  Getirilse bile ticaret sicili tescile izin vermez

c-       Adi sorumluluk- müteselsil sorumluluk

Adi sorumlulukta her ortak kendi payından sorumludur.

Müteselsil sorumlulukta  ortaklar borçlardan hep birlikte sorumludurlar.

eğer adi sorumluluk varsa her ortak sadece kendi vaad edip getirmediği sermayeden sorumludur.

Müteselsil sorumluluk  var ise alacaklıya karşı alacağın tamamından ortakların tamamı sorumludur.

Örn; kollektif şirketten 100.00 tl alacağımız var nasıl bir yol izlenir?

--- kollektif şirketin tüzel kişiliği olduğu için borç tüzel kişiliğin borcudur. Öncelikle şirketin tüzel kişiliğinden para alınmaya çalışılır. Bu yola dava yoluyla gidilir. Bu şekilde alınamazsa ortaklara gideriz. Ortaklar sınırsız sorumludur. Sınırsız sorumlulukta ortakların söyledikleri önemli değildir. Eğer sınırlı sorumluysa ortaklar dinlenmelidir. Ortakların vaadlerine bakılır, getirecekleri sermayeyi getirmedilerse ancak onlar istenebilir.

ADİ ŞİRKET

İki veya daha fazla kişinin kazanç paylaşmak amacıyla emek ve sermayelerinin bir araya getirilmesiyle oluşur. Bir ortaklık kanunla düzenlenmiş ortaklıklardan ayırt edici niteliğini taşımıyorsa o ortaklık adi ortaklıktır. Bu neden le tamamlayıcılık özelliği vardır.

Adi şirket bir ticari işletme olmak zorunda değildir. En az iki kişinin kazanç paylaşmak amacını n olması ile emek ve sermayelerinin bir arada olması  yeterlidir.

Kuruluşu şekle bağlı değildir. şekle bağlı olursa tamamlayıcılık unsurunu kabul eder. Şekle bağlı olmadığı için bazen adi şirketler kurulduklarının farkında olmayabilirler. AŞ ve LTDnin koop’in kuruluşu şekle bağlıdır.

 Tüzel kişiliği yoktur. Hiçbir şekilde tüzel kişiliği kazanması mümkün değildir.  Adi şirketlerin ticaret ünvanı kullanıp kullanmayacağı tartışmalıdır. Adi şirket kısmen dahi ticari işletme işletiyor ise ticaret ünvanı kullanmalıdır ancak kısmen dahi ticari işletme işletmiyorsa ticaret ünvanı kullanmasına gerek yoktur. Burada unvan ortaklar tarafından kullanılır defterler onlar tarafından tutulur.

Hususi Şirket; uygulamada adi şirkete benzeyen hususi ya da gizli şirket vardır. Bu şirket türü önceki ttk da düzenleniyordu şu an ki ttk da yer verilmemiştir. Yer verilmediği için bu şirkete hangi hükümlerin uygulanacağı tartışmalıdır. mahiyetine uygun düştüğü sürece adi  şirket hükümleri uygulanır. Hususi şirkette bir aktif bir de pasif ortak vardır. Pasif ortak şirketle işlem yapanlara gözükmez. Aktik ortak görünür. Bütün işlemler aktif ortak üzerinden görünür. Memurlar avukatlar vb pasif ortak konumundadır. Pasif ortağın en önemli özelliği sorumluluk noktasında olur adi şirketlerde bile böyle ayrıl yoktur. Bütün ortaklar alacaklılara doğrudan müteselsil sınırsız sorumludur. Hususi şirkette pasif ortağın üçüncü kişilere karşı hiçbir sorumluluğu yoktur. Onun sorumluluğu iç ilişkide baş gösterir. Hususi şirketin diğer şirketlere de uygulanabilmesi mümkündür. İspat edilene kadar dış ilişkide bir hüküm ifade etmez.

Adi şirkette ortaklar arası ilişkiler iç ilişki ve dış ilişki(temsili) olmak üzere iki türlüdür. Tbk iç ilişkiye çok müdahale etmemiştir. Dış ilişkide ise emredici hükümler mevcuttur.

İç ilişki açısından öncelikli konu;

A-      Sermaye koyma borcu

Sermaye olmadan şirket olmaz bir şirkette ortak olmak için sermaye koymak şarttır. Para , marka ,patent, ticari itibar vs . ortakların sınırlı sorumlu olduğu AŞ ve LTD lerde kanun sermayeyi daha çok korur . o yüzden AŞ ve LTD lerde sözleşmeyi değiştirmeden sermaye değişmez.

Adi şirket ticaret şirketi olmadığı için alacaklılar açısından sermayeyi korumaya gerek yoktur. Ortaklar sınırsız sorumludur.  Adi şirkette ortaklar iktisadi değeri olan her şeyi sermaye olarak getirebilirler. Mülkiyet hakkı oturum hakkı vb. kimin ne kadar sermaye getirdiği belli değilse herkesin eşit getirdiği düşünülür.

Adi şirkete ait bir mal varlığı yoktur. Ancak adi şirkete ilişkin kamyon masa vb ortaklar elbirliği mülkiyet geçerlidir. Elbirliği istisnai bir düzenlemedir. Aksi kararlaştırılabilir. Aksinin kararlaştırılması kolay değildir. (paylı da herkesin hissesi bellidir)

Adi şirkette ortaklar bütün üzerinde hak sahibidir. Kimin hangi malda ne kadar hakkı olduğu tasfiye de ortaya çıkar. Şirketin tasfiyesi içinde sona ermesi gerekmektedir. Ortaklardan birinin alacaklısı ortağın payını almaya çalışırsa şirket sona erer.

Sermayenin şirkete getirilmesiyle ilgili dava, artio prasosyodur. Ortaklardan birisi sermaye borcunu yerine getirmezse ona bu dava açılabilir. Kural olarak bu davayı yöneticilerin açması gerekir. Bu olmuyorsa ortakların hepsinin birleşip açması gerekir. (tbk da düzenlenmiştir.)

X-> sermaye borcunu yerine getirmemiş , Y-> sermaye koyma borcunu yerine getirmemiş.

 X Y ye actio prososya davası açarsa Y önce kendi borcunu yerine getir diyebilir mi*

Diyemez. Karşılıklı bir sözleşme olmadığı için.

Sermaye koyma borcunun yerine getirmemesi adi şirketlerde şirketin haklı sebeple feshine yol açabilir. Ortağın ihracına yol açamaz. Adi şirkette y birliği şartı arandığından borçlu ortak kendi aleyhinde oy kullanamayacağı i.in ortaklıktan çıkarılamaz.

Actio prosya ile temerrüt faizi ve zararın tazmini istenebilir. Sermaye borcunun geciktirilmesi faizi yalnız para alacakları için geçerli olur. 

Adi şirket tbk da düzenlenmiştir ancak mahiyetine uygun düştüğü takdir de ttk daki genel hükümlerde uygulanır.

B-      Kar Zarar Paylaşımı

bu konu iç ilişkiyi ilgilendirir. Şahıs şirketlerinde genel mantık aksi kararlaştırılmamışsa eşittir. Öncelikle şirket sözleşmesine bakılır. Kanun iç ilişkiye müdahale etmediği için sözleşme ile kar zararın ne kadar paylaştırılacağı düzenlenmişse buna uyulur (istisnası aslan payıdır sermayeyle kar oranı arasında orantısızlık olası durumudur) düzenlenmemişse eşit oranda paylaştırılır. Sözleşmeye akılır kar ya da zarar düzenlenmiş diğerleri düzenlenmemişse diğerine de uygulanır. Kar yüzde 33 katlanır zarar yazılmamışsa zarara da yüzde otuz üç katlanır denmiştir.

Sözleşme sözlü yapıldıysa öncelikle adi şirketin varlığı daha sonra kara zarara bakılır.

Zarara Katılmama: adi şirkette emeğini sermaye olarak getiren kişi sözleşmede bulunmak kaydıyla zarardan muaf tutulabilir. Emek dışında sermaye getirenler sözleşmede yazılsa bile zarardan muaf tutulamaz. Muaf olan ortak bunu dış ilişkide ileri süremez. Bu iç ilişkiyi ilgilendirir. Adi şirket ortakları dağrudan sınırsız müteselsil sorumludur. Aksi kararlaştırılamaz. Emeğini sermaye olarak getiren 3. Kişilere bunu ileri süremez. Üçüncü kişilere borcu öder iç ilişki de diğer ortaklara bunu ileri sürebilir. Kar ve zarar paylaştırıcı bir ortak belirlenebilir.

C-      Adi Şirket Kararları

a)ortaklık kararları—b)olağanüstü kararlar----c)olağan kararlar(şirketin faaliyet yapısıyla ilgili kararlar)

a- ortaklık kararları

örn; bir adi şirketi üç otak kurdu. Tuğla üretip satacaklar. Ortaklar arasında problemler çıkabilir birde yapılan işten dolayı problemler çıkabilir. İlk durumda alınan kararlarda örneğin bir ortağın çıkarılması, alınması, yönetim vs ortaklarla alakalıdır. Bu tür kararlar ortaklık kararlarıdır.

İkinci durum ise yapılan işlerle alakalıdır. Üçüncü durum olarak ise olağan üstü kararlar vardır. Mesela bir emlak ofisinde bina alım satımı olağan bir karardır fakat bir markette bna alım satımı olağanüstü bir karardır.

Adi şirketlerde olağanüstü ve ortaklık kararları oy birliği ile alınır.

b- Olağan kararlar

olağan kararlar yönetim yetkisinin kapsamına girer yöneticiler yetkilidir. Kimler yönetim yetkisine sahiptr;

-          Aksi belirtilmemişse oraklardan her biri yönetim yetkisine sahiptir.

-          Aksi kararlaştırılabilir ortaklardan birine yetki verilebileceği gibi dışarda birine de yetki verilebilir.

-          Yönetim yetkisinin kanunn tarafından verilmesine özden organ yetkisi denir.

Adi şirketin oya işleri olağan bir iştir. Ortaklardan biri istediği renge boyarsa diğeri onu istediği renge çevirebilir. Kanun bunu göze almıştır. Bunu engelleyecek düzenleme itiraz hakkıdır.

D-      İtiraz Hakkı

İtiraz hakkı yöneticinin yaptığı işlemi durdurur. Bu hakkı yalnızca yönetici ortaklar kullanabilir. Ortak olmayan yönetici ya da yönetici olmayan ortak bu hakkı kullanamaz.

Olağan işler; yöneticinin her biri karar alabilir. Olağanüstü işler; sulh feragat tahkim mah. Davaaçmak , bağışlama vb

Kambiyo tartışmalıdır. Olağan mı olağanüstü mü?

E-      Yönetim Hakkı

1-      Kanundan kaynaklanabilir

2-      Ortaklık sözleşmesi ile kazanılabilir

3-      Ortaklık kararıyla

Her ortak şirket işlerinde kendi işlerinde gösterdiği dikkati göstermelidir. Ortak şirketi zarara uğratırsa ortağa karşı sorumluluk davası açılabilir. Tazminat, şrkete ödenir ancak şirketin tüzel kişliği olmamasına rağmen ortaklara dağıtılmaz.

Yönetim Yetkisinin Sona Ermesi

Ölüm, ehlyet kaybı,kısıtlanma , azil , istifa.

Bir kişi adi şirket sözleşmesi ile yönetici seçilmiş ise sözleşmede yapılacak değişiklikle yetki geri alınır. Ortaklardan her biri haklı sebebin varlığı halinde yönetim yetkisini sınırlandırabilir ya da kaldırabilir. (haklı sebep varsa oy birliği aranmaz) bunun denetimini kimin yapacağı belli değildir. Uygun olanı mahkemeye başvurup haklı sebebi bulmaktır.(güvenliği sarsmak , defter tutmamak gibi.) . yönetim yetkisi kaldırıldıktan sonra temsil yetkisi varsa o da sona erer. Kanun koyucu iç ilişki de bazı emredici düzenlemelere yer vermiştir. Örn; ortaklardan her biri yönetim yetkisine sahip olsun olmasın denetim yetkisine sahiptir. Bunu kısıtlayamaz, sınırlandıramaz. Sınırsız sorumlu ortağın yetkisi elinden alınamaz.

F-       Denetim Yetkisi

Ortaklar yönetici olsun ya da olmasın şirketin yapısını mali durumunu ticari defterlerden öğrenebilir. Belgeleri inceleyebilir. Komantditer de denetleyebilir ancak bu hakkını kaybedebilirler. Adi şirkette hiçbir şekilde kaybetmezler.

G-     Rekabet Yasağı

Sınırsız sorumlu ortaklar şirketle rekabet edemezler. Sınırlılar edebilir. Ancak şirketle rekabet ederlerse denetim yetkisini kaybederler. Adi şirkette ortakların şirketle rekabet etmesi yasaktır. Bu düzenleme emredici değildir. Ortaklar rekabet yasağına ilişkin aksini kararlaştırabilir. Bunu açıkta yapabilirler gizlide. Kolektif şirketlerde de emredici değildir. Ortak rekabet yasağını ihlal ederse kanun, bunun müeyyidesinden bahsetmemiştir. Hakim olaya göre değerlendirir. Rekabet yasağı şahıs şirketlerinde ortaklar için sermaye şirketlerinde yöneticiler için getirilmiştir.

Ortaklar Arasında ki Değişiklikler

Yeni bir ortak alınması; oy birliği gerektirir. Ortaklar aksini düzenleyebilirler(oy çokluğuyla ortağın alınmasına) şekle bağlı olmadığı için ispat edilemezse bir hüküm ifade etmeyebilir. Hususi ortaklıkta 3. Kişi şirkete karşı ortak sıfatını kazanamaz., şirketi temsil edemez,iç ilişkide iki ortak arasında bağ kurulur şirketi bağlamaz.

Çıkma ve Çıkarılma

Oy birliği gerektirir. Haklı sebeple çıkma ya da çıkarılma düzenlenmemiştir. Ortaklıktan çıka ya da çıkarılma sebepleri sözleşme ile düzenlenebilir. Sözleşme ile düzenlenmediyse adi şirketler için çıkma yada çıkarılma sorunludur. Adi şirket sözleşmesinde herhangi bir düzenleme yapılmadıysa oy birliği ile çıkma ya da çıkarılma yapılır. Çıkarılma yapılamıyorsa mahkemeden şirketin haklı sebeple feshi istenir. Ortaklıktan ayrılan kişinin payı kendiliğinden diğer ortakların payları oranına geçer. Ayrılma tarihinden sonraki borçlardan sorumlu değildir.

Ortak, ortakken muaccel hale gelmiş borç söz konusu ise bu ortağa düşen kısım şirketteki paydan düşürülebilir. Muvazaalı bir işlem söz konusu ise bunu ispatlayarak ortağa müracaat edebilir. Muvazaalı değilse muaccel borçlar için söz konusu değildir.

Yeni bir ortaklık gelirse o da sınırsız doğrudan müteselsil sorumludur. Kendinden önceki borçlar için sorumlu değildir. Ancak adi şirket sözleşmesi yazılı yapılması zorunlu olmadığı için ortaklığa giriş tarihi ispat edilmelidir. Aksi takdirde sorumlu olur. Ortakken kredi çekildi 2 yıl sonra ödenecek ortak bir ay sonra ortaklıktan çıksa bile sorumludur.

Adi Şirketin Temsili

Adi şirketin tüzel kişiliği olmadığı için temsil edebilecek bir tüzel kişilik de yoktur. Temsil edilen şirket değil ortaklardır. Tbk temsile ilişkim hükümler uygulanır.

Dolaylı temsilde temsil edilen kişi karşı tarafa söylenmez. Doğrudan temsilde temsil edilen kişi söylenir. Dolaylı temsilde yapılan işlemde hak ve yükümlülükler temsilciye ait olur. İş ilişki de devredilir.

Dolaylı temsilde temsil olunan hesabına hak ve yük doğar. Örn; ortaklardan biri tuğla almaya gitti tuğla satan kişi onun temsilci olduğunu ve şirket adına aldığını biliyor. Ancak bunu temsilci söylemedi. Para ödenmediğinde diğer ortaklara gidebilir mi?

Temsilci işlemi yaparken bu sıfatını bildirmezse hukuki işlemin sonuçları kendine ait olur. Adi şirketlerde; kişi temsilci olduğunu söylemiyorsa ortaklardan isteyemez (tuğlayı satar)

Tuğlayı göndermezse ortaklara karşı sorumlu olur. Ancak parayı alamazsa ortak sorumlu değildir.

Adi şirkete diğer ortakları bu kişinin temsil edebilmesi için diğer ortakların temsil yetkisi vermesi gerekmektedir. Yetkili olduğunu ileri süren bunu ispatlamalıdır. Günlük hayatta vekaletname ile ispatlayabilir.

Kanun koyucu üçüncü kişileri korumak için adi şirketlerde yönetim yetkisine sahip olanın temsil yetkisine de sahip olduğu kabul edilir. (bu yönetme yetkisini nasıl kazanıldığı farketmez)3. Kşi kötü niyetli ise bu karineden faydalanamaz.

Temsil yetkisi olağan işlerle sınırlıdır. Önemli olan işler için oybirliği gerekir.

Temsil yetkisi belirli hukuki işlerle de sınırlandırılabilir.

5 kişi adi şrket kursa ve kimin yönetici olduğuna karar vermeseler her bir ortak yönetici olarak temsil etme yetkisine sahiptir.

Adi şirket dava açamaz. Ve dava açılamaz. Ya bütün ortaklara dava açılmalı ya da bütün ortaklar dava açmalı dava konusu paraysa ortakların hepsine ya da birine açılabilir.

Adi şirketin ortaklarından temsil yetkisi olanlar diğer ortaklar adına adi şirket adına dava açailir. Temsil yetkisi olmayan ortak dava açarsa hakim diğer ortakları da çağırır diğer ortak gelmezse davayı reddeder.

ADİ ŞİRKETİN SONA ERMESİ

a-       Kendiliğinden sona erme

-          Hiç kimse şirketin sona ermesi beyanında bulunmaz (ortaklar, mah., alacaklılarda dahil) bir şeyler gerçekleştiği için bu gerçekleşen şeyler şirketi sona erdirir. Ortaklardan birinin ölümü, iflası, kısıtlanması, tasfiye payının haczi gibi. Fesih kelimesi geçmemelidir. Fesih geçiyorsa bu iradidir.

b-      İradi Sona Erme

-          Ya ortaklar tarafından ya da mahkeme tarafından söz konusu olabilir. Hakim tarafından haklı sebeple fesih davası açılırsa sona erer.

1-      Kendiliğinden Sona erme

a-       Amacın gerçekleşmesi ya da imkansız hale gelmesi

Bu sebep yalnızca adi şirketin değil bütün şirketleri sona erdirir. Örneğin köprü havalimanı yapmak gibi. Hava alanı bitince ortaklık iradesine gerek yoktur kendiliğinden biter.

b-      Sürenin dolması

1yıllığına 2 yıllığına adi şirket kurulmuşsa şirket sürenin sonunda sona erer. Süre dolmasına rağmen ortaklar arasındaki ilişki devam ediyorsa süresiz hale gelir. Süre uzatılabilir.

c-       Ortaklardan birinin ölümü iflası kısıtlanması tasfiye payının haczi

Bir ortak öldüğünde şirketin sona ermesi istenmiyorsa ortaklar sözleşmesine ortaklardan biri ölürse şirkete mirasçılarla devam edilir hükmü koyulmalıdır. Diğer sebepler içinde geçerlidir. Bu tür düzenlemeler yoksa şirket sona erer. (kabul eden mirasçılarla devam edilir etmeyenlere parası verilip çıkarılır)

İhtiyati haciz sona erdirmez. Ortağın payının cebri icrayla alınması sona erdirir.

Kişinin adi şirket ortağı olması onun tacir olduğu anlamına gelmez. adi şirketten dolayı tacir olması için şirketin kısmen de olsa ticari işletme işletmesi gerekir veya başka bir işletmeden tacir sıfatını kazanmış olması gerekir. Ortak hangi haleden dolayı tacir olsa da iflası halinde şirket sona erer. (kişinin malvarlığı üzerinde tasarruf yetkisini ortadan kaldırdığı için)

Kısıtlanma da aynı şekildedir. Şirketin diğer ortaklarla devam edeceği hükmü yoksa sona erer.

2-      İradi sebeplerle sona erme

Ortakların irade açıklamalarıyla

1-      Ortaklar oybirliğiyle şirketi fesih kararı şirketin sürekli olup olmaması önemli değildir. Sözleşmede kararlaştırılırsa oy çokluğuyla da alınır.

2-      Sözleşme ile ortaklardan birine bir kaçına ya da tamamına fesih hakkı tanınabilir.

3-      Adi şirket belirsiz süreli olarak ya da bir ortağın hayatı boyunca kurulmuşsa ortaklardan er biri 6 ay önceden haber vermek şartıyla fesh edebilir. (uygun olmayan zamanda fesh etmişse şirketin zararını karşılamalıdır.)

10 kişilik şirkette 9 kşi fesih istiyor 1 kişi istemiyorsa şirketin haklı sebeple feshi mah.den istenir. Sona eren bütün şirketler işletmeler varlığını devam ettirir. Amacı değişir. Amacı tasfiye haline girer. Şirketin faaliyet konusu değişir. Yöneticilerin yetkisi sona erer,yönetim memurların eline geçer. Adi şirkette yöneticiler tasfiye eder.

Adi Şirketin Tasfiyesi

a-       İç tasfiye

b-      Dış tasfiye

Öncelikle dış tasfiye yapılır. Herkes getirdiği sermayeyi geri alır. Mülkiyeti getirdiyse geri alamaz; o malın değeri değeri üzerinde ki hakkını alır. Kullanım hakkını getirdiyse alabilir.

Sermaye payları dağıtılamıyorsa şirket zarara uğramıştır. Sözleşmede belirtilen şekilde zarar ortaklar a dağıtılır.

Dış tasfiye neticesinde ortaya çıkan miktarın kar mı zarar mı olduğu sermayeye göre belirlenir. .

Ortak bir üçüncü kişi gibi bir takım işlemler yapmışsa bu dış tasfiyede çözümlenir. İç tasfiye ortakla şirket arasındaki ilişki de halledilir. Muhasebe işini de ortaklardan biri yaptıysa bu da dış tasfiyede halledilir.

Şirkete binayı getirdiyse tasfiyede binayı geri isteyemez. Binanın değerini isteyebilir.

Örn; a->20bin , b-> 40 bin dış tasfiye 20 bin kaldı

Şirketin sermayesi 40+20:60bin, 60-20:40bin zarar iki ortak 40 bini 20 biner olarak kişi başı zrar şeklinde hallenir. A->20bin-20bin:0tl  B->40bin-20bin:20bin tl

Sözleşmede hüküm varsa kar zarar hükme göre dağıtılır. Yoksa yukarıdaki gibi eşit dağıtılır. Dış tasfiye neticesinde ortaklar borçlu da çıkabilir. Emeğini sermaye getiren sözleşmede zarardan muaf tutulmuşsa zarara katılmaz. Bunun dışındaki ortakların sözleşmeye hüküm koymasalar bile muaf tutulmaları mümkün değildir.

Tasfiye şirketin içerdeki ve dışardaki bağlarının çözülmesidir. Şirketi sona erdirir. Ancak şirket ticaret sicilinden silinmez şirketin tüzelkişiliği devam eder. Tasfiye sonuçlandıktan sonra şirket sicilden silinir.

Zamanaşımı

Tbk da beş yıllık zamanaşımı vardır. Bu sadece 147. Madde sayılan hukuki işlemler için kullanılır. Bu madde dışındaki işlemler için 5 yıllık zamanaşımı uygulanmaz.

Bir ortaklıkta adi şirket sözleşmesinde olağan ve ortaklardan birbirleri veya şirketle aralarındaki alacak ile adi şirketin yöneticileri temsilcileri denetleyicileriyle şirket veya ortaklar arasında ki davalar bunlar dışındaki ilişkilere genel zamanaşımı süresi uygulanır (10 yıl)

                                                          TİCARET ŞİRKETLERİ

Ticaret şirketleri iki kısımda düzenlenmiştir.1. kısım genel hükümler 2. Kısım ise her ticaret şirketine ilişkin özel düzenlemeler vardır. Kooperatifler ayrı bir kanunla düzenlenmiştir. Ticaret şirketleri sınırlı sayıdadır. Bir şirket kurulacaksa kanunda sayılı şirketten birini kullanmalıdır. Ticaret şirketi şartlarına uymuyorsa o şirkete adi şirket hükümleri uygulanır. Kooperatifler acıka ticaret şirketi sayılmıştır.

Kolektif komandit-> şahıs şirketi ,

anonim, limited, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket -> sermaye şirketi

adi şirket tbk da düzenlendiği için sayılmamıştır. En belirgin şahıs şirketidir. Ticaret şirketleri içinde en karakteristik kolektif şirkettir.

Ticaret şirketlerinde idare merkezi hukuku uygulanır. Şirketin merkezinin yurt dışına taşınması oy birliğini gerektirir. (AŞ) sermaye şirketlerinde oy birliği istisnadır.

-          Perdenin kaldırılması teorisi; uluslar arası uygulanan bir ilkedir. Türkiye de sık uygulanmamaktadır. Şirketin mal varlığıyla ortaklarınkinin ayrı ayrı olması gerekmektedir. Mal varlıkları karışmıştır. Ortada şirket yoktur. Ya da şahıs işletmesi vardır. alacaklı parasını şirketten değil şahıstan isteyebilir buna perdenin kaldırılması prensibi denir. (Şahıs malvarlığını şirketle karıştırmış ya da orta da şirket yoksa). ancak bunu ispatlamak gerekmektedir. Bu ilke ttk da düzenlenmemiştir şirketler hukukunda genel kabul gören bir ilkedir.

Şirketlerin Ehliyeti

Yeni ttk şirketlerin ehliyetlerini esas faaliyetlerine göre sıralandırmamıştır. sözleşmede belirtsin belirtmesin istediği konuda faaliyet gösterebilir. yöneticiler faaliyet konusu dışında iş yaparsa şirkete karşı sorumlu olurlar. Sürekli olarak faaliyeti dışında faaliyet yapan şirkete gümrük ve ticaret bakanlığı dava açabilir.

Ticaret şirketleri hak ve fiil ehliyetine sahiptir. Ehliyet dışı işlemlerin geçersiz olması kaldırılmıştır.

Ticaret Şirketlerinin Sermaye Koyma Borcu

Hiç kimse sermaye koymadan şirkete ortak olamaz emek para fikir vb.

Şirketin amacına ulaşabilmesi için ortakların taahhüt ettikleri sermayeyi getirmesi gerekir.

Kanunda aksine hüküm olmadıkça ticaret şirketlerine sermaye olarak para, alacaklar, kıymetli evrak, ve sermaye şirketine ait paylar, fikri mülkiyet hakları taşınır ve her çeşit taşınmaz, kişisel emek, ticari itibar, ticari işletme değer olan ve nakden değerlendirilebilen her şey.

Bunların şirkete getirilmesinin teminat altına alınması gerekir. Taahhüt aşamasıyla tasarruf aşaması arasında bir problem olursa  ihtiyati tedbir aşamasına yer verilmiştir. Yeni ttk da bu uygulama hemen hemen kalkmıştır. Taşınırların ticaret şirketlerine sermaye olarak kabul edilebilmesi için güvenilir kişiye tevdi edilmesi gerekir. Kanun güvenilir kişinin tanımını yapmamıştır.

Güvenilir kişinin seçiminde gerekli basireti göstermeyen kurucular da sorumludur. Güvenilir kişi taahhüt edilen sermayeyi  devreder, değerini azaltır vb sorumlu olur.

Ortakların taşınmaz taahhüdünü kabul edilebilmesi için tapuya ŞERH düşülmeli. Bu şekilde taşınmazı alan kişi şirket istediğinde hiçbir hak iddia edemez vermek zorunda kalır iyiniyeti ortadan kaldırır. Taşınmaz dışında özel sivili olan bir takım şeyler varsa ilgili sicile şerh düşülmediği sürece şirket bunu sermaye olarak kabul edemez. Şirket sözleşmesi resmi sözleşme yerine geçer  tapuda ayrıca resmi sözleşme yapmaya gerek yoktur. Şirket sözleşmesinde aksi kararlaştırılmamışsa sermayenin mülkiyet hakkını getirmiş olursunuz. Bu kanunda düzenlenen bir karinedir. Şirkete sermaye koyma borcunun yerine getirilmemesinin müeyyideleri de kanunda düzenlenmiştir. sermaye koyma borcunun yerine getirilmediği durumlarda aynen ifanın da istenebileceği gibi uğranılan zararında tazmini istenebilir. Tazminat istemi için ihtar şarttır.  Şahıs şirketlerinde bu dava ortaklar tarafından da açılabilir. Normalde şirket adına açılır. Davayı ortakların açması ifayı ortaklara yapacağın anlamına gelmez şirkete ödenir. Sermaye koyma borcunun yerine getirilmemesi şirketin haklı sebeple feshine yol açar. Sermaye koyma borcunun yerine getirilmemesi ortaklıktan çıkarma sonucunu doğurur.

ISKAT: bir ortak sermaye koyma borcunu yerine getirmezse getirmediği kısım için ortaklık haklarından mahrum olur.

-          Iskatın Ortaklıktan Çıkarmayla farkı; yerine getirdiği kısım varsa ortaklıktan çıkarılmaz , ama tamamını getirmekte temerrüde düşmüşse ıskatta çıkarılma anlamına gelir.

Genel hükümler hariç bir kişinin ortaklıktan çıkarılabilmesinin mümkün olduğu tek yer, taahhüt ettiği sermayenin hiç birini getirmemesidir. (ıskat müeyyidesinin uygulanması)

Sermaye şirketlerinde ortağın tek borcu sermaye getirmektir. Bunun dışındaki sebeplerle ortaklıktan çıkarılamaz (AŞ) diğer şirketlerde sözleşmeye ortaklıktan çıkma ve çıkarılma sebepleri yazılabilir.

Ortakların Şahsi Alacakları

Alacaklılar, ortakların şirketteki payı üzerinde de alacaklarını tahsil edebilirler.

a-       Şahıs şirketlerinde

Şirket devam ettiği sürece ortakların kişisel alacakları haklarını şirket bilançosuna göre ortağa düşen kar payından ve şirket fesh edilmişse tasfiye payından alabilirler.

b-      Sermaye şirketlerinde

Ortakların kişisel alacaklıları haklarını kar payı dışında senede bağlanmış veya bağlanmamış payları haczettirerek ve paraya çevirerek alabilirler.

Not: taşınmazlarda vade olmaz. Şirketin tesciliyle beraber bunların şirkete getirilmesi muaccel hale gelir. Vade nakdi sermaye taahhütünde olur, ayni sermaye taahütünde vade olmaz.

Zamanaşımı

Genel hükümlerde özel düzenleme olmadığı için BK nda düzenlenen 5 yıllık zamanaşımı süresi uygulanır.

Ticaret Şirketlerinin Birleşmesi

Genel hükümlere göre düzenlenmiştir. Aria+aycell=avea. Ticaret şirketlerinin birleşmesi iki şekilde karşımıza çıkar. Ya devralma suretiyle , yada hiçbir şirket diğerini devralmaz, yeni bir şirket kurarlar.

Şirketler malvarlıklarını tasfiye etmeksizin birleştirirler. Devralan devredenin külli halefi haline gelir. Adi şirket başka bir şirketle birleşemez. Bir tane tasfiyesiz sona erme hali vardır, o da BİRLEŞMEdir. Diğer şartlarda sona erdikten sonra tasfiye edilirler. Birleşen şirket sona erer ancak tasfiye edilmez. Tansaşın borçluları borçlarını migrosa isteyecek alacaklarını migrostan isteyecek.

Ortakların ortaklık hakları devam eder. Devralan şirketin sermayesi devreden şirketin ortaklarını kabul edebilsin.  Şirketin işleri iyiye gidiyorsa daha çok malvarlığı vardır. Birleşen şirketin otaklarınnın haklarının bazılarını pay olarak bazılarını paran olarak ödeye bilrler. İmtiyazlı intifa hakkı sahibi olan ortakların yeni şirkette de verilmesi verilemiyorsa bedelinin ödenmesi gerekir.

Hangi şirketler hangileriyle birleşebilir?

Kural olarak her şirket her şirketle birleşebilir. Sermaye şirketi ya da kooperatiflerde bileşmelerin, sermaye şirketi ya da koop. Devralan olmalıdır. Taraflardan biri şahıs şirketi diğer sermaye ya da kooperatif ise şahıs şirketi devralan olmaz.

Kollektif ile aş birleşirse aş devralan olmalıdır. Aş ile ltd yeni kuruluş olarak birleşirler. Yeni şirket sermaye şirketi olmalıdır.

Not: birleşen şirketlerin malvarlıkları tasfiye edilemez.

Birleşme Aşamaları

1-      Birleşme Sözleşmesi

Yönetim organları birleşme konusunda yazılı sözleşme yaparlar. Birleşenlerin yönetim organları tarafından imzalanır. Sözleşmenin içeriği ttk 146da sayılmıştır.

2-      Birleşme Raporu

Yönetim organları ayrı ayrıda beraber de hazırlayabilirler. Bu raporda bulunması  gerekenlerde 147. Madde de sayılmıştır. Birleşme sözleşmesinden farkı ortaklara yönelik hazırlanır.

3-      Ortakların bu aşamalardan yeterince bilgilendirilip bilgilendirilmediği konusunda inceleme hakkının sağlanması

4-      Genel Kurul Onayı

Birleşme kararı şahıs şirketlerinde farklı, sermaye şirketlerinde farklı nisaplarda alınır.

-          Aş ve spbkş de  mevcut oyların ¾ üyle karar alınabilir. Bu ¾ sermayenin çoğunluğunu temsil etmelidir.

-          Ltd lerde sermayenin ¾ ünü temsil etmesi şartıyla tüm ortakların ¾ oyu.

-          Kolektif komandit şirketlerin oy birliğiyle onaylaması gerekmektedir.(bu oranı sözleşmeyle ¾ olarak ta kararlaştırabilirler)

Birleşme sözleşmesinde bir ayrılma akçesi öngörülmüşse birleşmeye katılmak istemeyen ortakların ayrılma akçelerini alarak birleşmeye katılmayarak ayrılma hakkı tanınmış olur.

Ayrılma akçesi ismen zorunlu tutulmuşsa o zaman çıkma değil çıkarılma söz konusu olur. Birleşmeye muhalefet eden ortakların çıkarılabileceğinden bahseder. Ancak kanunda böyle bir zorunluluk yoktur. Haklı sebep olmaksızın muhalefet etmeseler bile bunlar ortaklıktan çıkarılabilirler. AŞ açısından %90 ının olumlu oy vermesi gerekmektedir. (ortakların) Şahıs şirketinde mevcut oy hakkının %90 ı(ayrılma akçesi için) . genel kurul tarafından bu nisaplar sağlanmışsa onaylanmış olur. Tescil ve ilan edilmiş olması gerekmektedir.

Devrolunan şirket birleşmeyle birlikte infisah (kendiliğinden) sona erer. (tasfiyesiz olarak). Birleşme ticaret siciline tescille geçerlilik kazanır. Devrolunan şirketin ortaklık hakları devralan şirkette devam eder. (ayrılma akçesi istisnadır)

AŞ ile LTD birleşirse AŞ adı altında birleşirler. Birleştikten sonra sınırlı sorumlu hale gelirler. Birleşmenin tescilinden itibaren muaccel hale gelmiş şahsi borçlar 3 yılda zamanaşımına uğrar.

Ticaret Şirketinin Bölünmesi

Birleşmenin tersidir(çok zekice J ) bir ortaklığın mal varlığının tümünün ya da bir kısmının ortaklıktan ayrılarak mevcut koop ya da şirketlere devredilmesidir. Bunun karşılığında o şirketlerde ortaklık kazanılır.

Tam bölünme de bölünen şirket dışında en az iki şirket bulunmalıdır.  Sermaye şirketleri bir başka sermaye şirketi ya da koop e bölünebilir koop içinde böledir.  Adi şirket bölünemez bölünme de  de külli halefiyet söz konusu olur. Parçaların hem aktifleri hem pasifleri içermesi gerekir.

Bölünmeyle İlgili İlkleler

-          Malvarlıklarının önce ayrılması sonra birleşmesi dolayısıyla  bölünmenin içinde de birleşme vardır.

-          Kısmi külli halefiyet ilkesi geçerlidir.

-          Bölünen ortaklıktaki ortaklık haklarının bölünen şirkette devam etmesi gerekir.

-          Ortaklık hakları otaklara verilirse  hakim şirket yavru ortaklık vb olur.

-          Aşamaları birleşme aşamalarına benzer ayrılma akçesi sadece birleşme sözleşmesinde olur.

Ticaret Şirketlerinin Tür Değiştirmesi

20, 25 ortaklı LTD şirketi ortaklarla bir sıkıntıya düşerse onu AŞ ye çevirmek mantıklıdır. AŞ ye tasfiye edilmeksizin türünü değiştirebilir. Sermaye şirketi açısından sınırlama vardır. Sermaye şirketi koop yada sermaye şirketine, şahıs şirketi hepsine dönüşebilir.

Ortakların Sorumluluğu

Kolektif şirket ,bugüne kadar sınırsız sorumludur bugün tür değiştirirse bugünden itibaren doğan borçlar için sınırlı sorumlu olur. Ortaklar sorumluluktan kurtulmak için tür değiştiremezler. Asgari sermaye ve kişi sayısı tür değiştirirken dikkate alınmaz. Tür değiştirme de sermayeyi artırmaya yönelik , nakdi sermaye gibi düşünülmelidir. Sicile kayıtla beraber tür değişmiş olur.  Kapalı AŞnin açık AŞ ye dönüşmesi tür değişme olarak algılanamaz.  Ticaret şirketleri sınırlı sayıdadır. Sınıf içinde tip değiştirme olabilir. Sadece AŞ ler halka açılabilir.

Birleşme Bölünme Tür Değişmeye Yönelik Ortak Düzenlemeler

Ortakların haklarının ihlal edilmesi durumunda başvurabilecekleri yollar;

-          Denkleştirme akçesi (esasıyla ilgili değil parasal)

-          İptal davası (işin esasıyla ilgili bölünmenin , tr değiştirmenin vb iptali ) 2 ay içinde

Not: birleşme ya da tür değiştirme için ticaret şirketi ticari işletmeyi devralmalıdır. Mesela kolektif şirket komandit şirkete dönüşürse ortaklardan birinin komanditer olması lazım kolektif şirketin ortaklarının komandite ortaklardan farkı yoktur bir de komanditer ortağa ihtiyaç vardır. Farklı olarak komandit şirket kolektif şirkete dönüşürse hem komandite hem de komanditerler vardır. Komanditerler ya çıkacak ya hepsi komandite olacak.

Şirketler Topluluğu

Bazen şirketler topluluğu yerine holding kavramı kullanılabilir ancak aynı kavram değildir. Holding te bir şirket bile bulunabilir. Bir başka şirketin paylarını iktisap etmek amacıyla kurulan şirketlerdir.  Kanunda sadece bir yerde holdingle ilgili düzenlemeye yer vermiştir. Şirketler topluluğunun tüzel kişiliği yoktur fakat ttkda düzenlenmiştir.

Şirketler Topluluğu Ölçütleri

a-       Kontrol ölçütü: hakimiyet kurmaya elverişli argümanlara sahipsen hakimiyet kurup kurmadığına bakmadan şirketler topluluğu kabul edilir. Örn; oy haklarının çoğunluğuna sahip olmak.

b-      Hakimiyet Ölçütü: argümanlara bakmaz hakimiyet kurup kurmadığına bakar.

Şirketler topluluğu ticaret şirketleri için düzenlenmiştir. Hakimiyet durumundaki teşebbüs (gerçek kişi vakıf vb) tacir kabul edilmektedir. Kontrol altında olan en az  iki tane bağlı şirket olması gerekmektedir. (şirket topluluğu olabilmesi için)

Şirketler topluluğuyla ilgili varsayımlar ve karine vardır. Şirket topluluğu bu varsayımlar ve karineye göre tespit edilir.

Varsayımlar

-          Fiili hakimiyet (iştirake dayalı taahhuk )

-          Oy haklarının çoğunluğu (oy haklarında imtiyaz varsa) başka bir araştırma yapılmaz şartın gerçekleştiği kabul edilir.

-          Yönetim organı üyelerinin seçiminde seçilebilecek çoğunluğu sağlamak.

-          Kendi oy haklarının yanında bir sözleşmeye dayanarak oy haklarının çoğunluğuna sahip olmak.

İnternet Sitesi Açma Yükümlülüğü

Bütün sermaye şirketlerinde zorunlu tutulmuştur denetime taabi olacak şirketler bakanlar kurulu tarafından belirlenir. İnternet sitesinde kanunen yapılması gerekenler düzenlenmiştir. Elektronik ortamda da toplantı yapılabilir.